در مطلب قبلی، مبحث بررسی بازار توضیح داده شد. در این مطلب، فرآیند تحقیقات بازار و انواع دادهها و چگونگی دسترسی به دادههای ثانویه و همچنین روشهای تحقیق در تحقیقات بازار توضیح داده میشود.
فرآیند تحقیقات بازار
فرآیند تحقیقات بازار از ۶ گام اصلی تشکیل شده است:
انواع دادهها در تحقیقات بازار
دادهها یا منابع اطلاعاتی ۲ گروه هستند:
۱- دادههای اولیه: شامل اطلاعاتی است که محقق برای تحقیق خود جمعآوری میکند؛
۲- دادههای ثانویه: دادههایی که یک سازمان با هدف خاص خود، در گذشته تهیه کرده و در اختیار فرد متقاضی قرار میدهد.
در روش تحقیق، ۲ نوع رویکرد برای انجام مطالعات وجود دارد:
روش کیفی: در این روش افراد بیشتر سراغ ابزارهای روانشناختی، جامعهشناختی و ... میروند؛
روش کمی: عموماً افراد در این روش با ابزارها و مدلهای آماری مواجه هستند.
در یک مطالعۀ امکانسنجی خوب، لازم است که افراد از تحقیق کیفی و کمی و همچنین هر دو نوع دادههای اولیه و ثانویه استفاده کنند.
به منظور دسترسی به دادههای ثانویه موجود در کشور در رابطه با قیمت محصول میتوان به مراکز زیر مراجعه کرد:
- بورس کالا
- بورس انرژی
- بانک مرکزی
- مرکز آمار
- گمرک
به عنوان مثال یکی از موضوعاتی که در مطالعات امکانسنجی حائز اهمیت است، آمار واردات و صادرات کشور است. به منظور بررسی آمار واردات و صادرات کشور لازم است اقدامات زیر صورت بگیرد:
- یافتن کد تعرفۀ واردات
- شناسایی کدهای تعرفه
- دسترسی به آمار
- تفکیک و تحلیل دادهها
بنابراین اولین قدم در این زمینه این است که کد تعرفه شناسایی شود. برای دریافت آمار واردات و صادرات میتوان به اتاق بازرگانی جمهوری اسلامی ایران، مرکز خدمات ماشینی گمرک جمهوری اسلامی ایران و سازمان توسعۀ تجارت مراجعه کرد. در پرتال گمرک جمهوری اسلامی ایران، بخشی به نام آمار وجود دارد که در آن جا میتوان به آمار سالانه، ماهانه و روزانۀ واردات و صادرات دسترسی پیدا کرد. به منظور بررسی شرایط رقابت و تحلیل محیط نیز میتوان به قوانین و مقررات واردات و صادرات، اسناد بالادستی ملی، استانداردهای موجود و گزارشات تحلیلی کلان صنعت استناد کرد.
در این مطلب روش تحقیق و نوع دادههای مورد استفاده در گزارش امکانسنجی و نیز چگونگی دسترسی به بخشی از دادههای ثانویه توضیح داده شد. در مطلب بعدی، منابع تحلیل واردات و صادرات توضیح داده میشود.