اقتصاد ایران در چند سال اخیر با تحولات زیادی در متغیرهای اساسی مانند تورم، نرخ سود بانکی، ‌نرخ ارز و ... همراه بوده است، بنابراین  شناخت اثر تغییرات هر یک از این موارد بر بورس ایران و صنایع مختلف، بسیار با اهمیت است. در این مطلب نرخ سود بانکی به عنوان یکی از متغیرهای مهم در اقتصاد توضیح داده خواهد شد.

نرخ سود بانکی
نرخ سود بانکی در ایران توسط شورای پول و اعتبار به تصویب می‌رسد و بانک‌ها باید از آن نرخ در دریافت سپرده و پرداخت تسهیلات پیروی نمایند. به این نرخ، نرخ بازدهی بدون ریسک گفته می‌شود. به طور منطقی این نرخ باید همسو با نرخ تورم باشد. به عنوان یک قاعدۀ کلی، نرخ سود سپردۀ بانکی باید بین ۲ تا ۴ درصد از نرخ تورم بیشتر باشد که ارزش پول مردم در مقابل تورم حفظ گردد. تأثیر نرخ سود بانکی بر تورم را از چند جهت می‌توان بررسی کرد:
افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی می‌تواند نرخ بازدهی بدون ریسک در بازار را افزایش دهد و سرمایه‌گذاران در بازار سهام می‌توانند انتظار بازدهی بیشتری داشته باشند که در این حالت بخش زیادی از نقدینگی موجود در بازار سرمایه به سمت سپرده‌های بانکی بدون ریسک سوق داده شده و مبالغی که در بورس باقی می‌ماند انتظار بازدهی بالاتر از نرخ سپرده داشته که این عامل موجب کاهش نسبت P/E بازار سرمایه خواهد شد.

با افزایش نرخ سود سپرده، نرخ سود تسهیلات بانکی نیز افزایش می‌یابد. از آنجایی که شرکت‌ها بخشی از منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق استقراض از شبکۀ بانکی تأمین می‌کنند، افزایش نرخ تسهیلات مالی، هزینۀ تأمین‌مالی را افزایش داده و به تبع آن سود خالص شرکت کاهش پیدا می‌کند. این کاهش سود خالص اثر خود را در قیمت سهام شرکت‌ها نشان می‌دهد.

به عنوان مثال طی سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ که نرخ سود سپرده‌های بانکی افزایش چشمگیری داشت و بخش زیادی از نقدینگی موجود در کشور جذب سپرده‌های بانکی شد، تعداد کثیری از شرکت‌ها، علاقۀ زیادی به کسب درآمد از طریق فعالیت‌های غیرعملیاتی مانند سود سپردۀ بانکی نشان دادند و به این ترتیب فعالیت عملیاتی آنان کاهش یافت و منایع مالی نزد بانک‌ها سپرده‌گذاری شد. این اقدام که منجر به کاهش فعالیت‌های عملیاتی شد، باعث شد ارزش سهام شرکت‌ها کاهش پیدا کند. در نتیجه می‌توان گفت که افزایش نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی می‌تواند منجر به افت قیمت سهام شرکت‌های بازار سرمایه گردد.