در مطلب قبلی، سرمایهگذاری رشدی و معیارهای انتخاب سهام رشدی توضیح داده شد. در این مطلب به توضیح سرمایهگذاری ارزشی و معیارهای انتخاب سهام در این نوع سرمایهگذاری پرداخته میشود.
سرمایهگذاری ارزشی، به معنای هنر خرید سهام به قیمت کمتر از ارزش ذاتی آن است. سرمایهگذاران ارزشی به دنبال خرید سهامی هستند که باور دارند کمتر از ارزش ذاتی قیمتگذاری شدهاند. این دسته از سرمایهگذاران بر این باورند که بازار نسبت به اخبار خوب و بد بیش از حد واکنش نشان میدهد و باعث میشود قیمت سهام نوسان داشته و با اصول بنیادی بلندمدت خود مطابقت نداشته باشد.
نکته: سرمایهگذاری ارزشی با این اصل که ضریب بتا به معنی ریسک بالاست، مخالف است و معتقد است که یک شرکت با بتا بالا نیز امکان دارد به درستی قیمتگذاری نشده و بازار نیز به ارزش واقعی آن پی نبرده باشد.
معیارهای انتخاب سهام در سرمایهگذاری ارزشی
- قیمت سهام بیشتر از ۰.۶ ارزش ذاتی آن نباشد. به این معنا که اگر سرمایهگذار ارزش ذاتی را ۳۰۰ تومان برآورد کرده است، قیمت بازار این سهم هنگام خرید بیش از ۲۰۰ تومان نباشد.
- نسبت p به e سهم جزء ٪۱۰ از پایینترین p به eهای بازار باشد. به این معنا که اگر سرمایهگذار ۶۰۰ سهم را بر اساسp به e از کم به زیاد مرتب کند،p به e سهم انتخابی جزء ۶۰ مورد اول باشد. منظور از p به e مذکور، p به e رو به جلو یا “Forward” است.
- نسبت PEG کمتر از یک باشد. PEG در واقع از تقسیم p به e بر نرخ رشد شرکت یا "g" حاصل میشود.
- نسبت p به e سهم بیشتر از یک نباشد. به این معنا که قیمت سهم نسبت به ارزش دفتری و یا ارزش بازار نسبت به حقوق صاحبان سهام آن، بیشتر نباشد. به این علت که سیستم حسابداری در ایران، بر مبنای بهاء تمام شده تاریخی است، داراییهای سمت راست ترازنامه به روز نمیشوند و این موضوع باعث میشود حقوق صاحبان سهام کمتر از ارزش واقعی باشد.
- بدهی شرکت مورد بررسی بیش از حقوق صاحبان سهام نباشد.
- دارایی جاری شرکت، حداقل دو برابر بدهی جاری آن باشد. منظور از دارایی جاری، داراییهایی از شرکت است که میتوانند طی یکسال به وجه نقد تبدیل شوند. همچنین بدهی جاری نیز شامل بدهیهایی هستند که ظرف یکسال تسویه میشوند.
- سود هر سهم شرکت، با رشد ثابتی در سالهای اخیر همراه باشد.
مزایا و معایب سرمایهگذاری ارزشی
مزایا
- سود زیاد: سرمایهگذاری ارزشی میتواند سود چشمگیر ایجاد کند به این علت که سرمایهگذاران سهم را در قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خریداری کرده و به مرور زمان دارایی به ارزش واقعی خود نزدیکتر شده و قیمت آن افزایش مییابد.
- ریسک کم: سرمایهگذاری ارزشی به علت خرید سهم در قیمتی کمتر از ارزش ذاتی، ریسک سرمایهگذار را کاهش میدهد.
- رویکرد منطقی: سرمایهگذاری ارزشی به جای احساسات، بر مبنای تحلیل بنیادی عمیق شکل میگیرد. سرمایهگذار با بررسی معیارهای بنیادی چون نسبت p بر e، نسبت p بر b و ... میتواند به حاشیۀ ایمنی سهام دست یابد. اصل حاشیۀ ایمنی بر این است که سهام زمانی ارزش خرید دارد که ارزش منصفانۀ (ارزش نقدی( آن کمتر از ارزش ذاتی باشد.
- قدرت سود مرکب: سرمایهگذاری سود سهام و بازده حاصل از شرکتهای با ارزش باعث میشود به بهرۀ سرمایهگذار مجدداً بهره تعلق گرفته و سود سرمایهگذاری وی افزایش یابد.
معایب
- عدم آشکار بودن شرکتهای ارزشی: شناسایی سهام ارزشی دشوار است. برآورد ارزش ذاتی به سطح خاصی از تخصص نیاز دارد که همۀ سرمایهگذاران این تخصص را ندارند.
- صبر: سرمایهگذاری ارزشی برای افرادی که تمایل دارند به سرعت از مزایای سرمایهگذاری خود بهرهمند شوند مناسب نیست. گاهی طرفداران این استراتژی مجبور میشوند سالها مواضع خود را حفظ کنند تا زمانی که احساسات بازار به نفع آنها تغییر کند.
- دام انتظار: سرمایهگذاری ارزشی میتواند مثمر ثمر باشد اما به همان اندازه میتوان بنبست سرمایهگذاری محسوب شود. سرمایهگذاران ارزشی میتوانند برای مدت زمان طولانی سهامدار شرکت باشند و پس از چند سال، بدون دریافت سود، مجبور به خروج از سهام با زیان شوند.
در این مطلب به سرمایهگذاری ارزشی، عوامل مؤثر در انتخاب سهام و همچنین مزایا و معایب این نوع از سرمایهگذاری پرداخته شد. در مطلب بعدی، سرمایهگذاری به روش GARP توضیح داده خواهد شد.