در عرضۀ اولیه برای نخستین بار عموم مردم میتوانند سهام شرکت را خریداری کنند. از آنجا که سهمهایی که برای نخستین بار در بازار عرضه میشوند ناشناخته هستند، خرید سهام عرضۀ اولیه با ریسک همراه است. در ادامه به دو نوع عرضۀ اولیه اشاره میشود.
عرضۀ اولیۀ استارتآپها: این شرکتها پیش از عرضۀ اولیه اصلاً وجود نداشتهاند. بهعبارت دیگر صاحبان ایده دور هم جمع شدهاند و طرحی توجیهی را برای کسبوکار خود تهیه کردهاند. برای جمعآوری سرمایه به بانکهای سرمایهگذاری مراجعه کردهاند و از طریق فروش سهام شرکت آتی خود به تأمین مالی اقدام کردهاند. اگر بانک سرمایهگذاری فکر و ایدۀ مطرحشده را مناسب ارزیابی کند، شرایط را برای عرضۀ اولیۀ و فروش سهام آن به بازار فراهم میکند.
شرکتهای سهامی خاص که تمایل به سهامی عامشدن دارند: در بسیاری از موارد، عرضههای اولیه برای شرکتهایی انجام میگیرد که پیش از این وجود داشتهاند و بهدنبال توسعه از طریق فروش سهام هستند. شرکت ممکن است برای مدت طولانی و با سرمایهی نسبتاً کم بهشکل خصوصی به فعالیت پرداخته باشد و در مقطعی از زمان برای توسعۀ فعالیت خود اقدام به عرضۀ اولیۀ سهام خود در بازار کند (یا برای انجام پروژهی جدید، کاهش هزینهها از طریق پرداخت بدهی یا اهداف دیگر). شرکتهای فعالی که میخواهند توسعۀ بیشتری پیدا کنند نسبت به شرکتهای در حال ایجاد شدن ریسک کمتری دارند. زیرا که این شرکتها هماکنون در حال کسبوکار هستند.
در هنگام سرمایهگذاری در سهام به دو نکته باید توجه شود:
۱. مطمئن شوید شرکت در حال فعالیت است: فعالیت در صنعت برای حداقل سه سال، حداقل شرایط برای بررسی بیشتر شرکت است.
۲. مطمئن شوید شرکت سودآور است: شرکت حداقل باید ۱۰ درصد سود خالص نسبت به فروش خود بسازد و این شرایط را حداقل برای دو سال گذشته حفظ کرده باشد.
این نکات برای سرمایهگذاران شرکتهای کوچک بسیار بااهمیت است. بسیاری از استارتآپها در سالهای اولیۀ تأسیس ورشکست میشوند. مثالی خوب برای این بخش شرکتهای فعال در صنعت بیوتکنولوژی هستند. این شرکتها معمولاً در سالهای اولیهی تأسیس خود با مشکلات بسیار زیادی مواجه میشوند.
سهمهای کوچک را پیش از سرمایهگذاری تحلیل کنید
تنها تفاوت شرکتهای کوچک و بزرگ در تعداد صفرهای جلوی اعداد آنها است و علاوه بر آن برای کسب اطلاعات و تحلیل آنها باید وقت بیشتری را صرف جمعآوری اطلاعات آنها کنید. همانطور که میدانید سهمهای کوچک بسیار پرریسک هستند، اما هرآنچه اطلاعات بیشتری دربارۀ آنها بهدست بیاورید در واقع ریسک آنها را برای خودتان کاهش دادهاید. حجم وسیعی از اطلاعات دربارۀ شرکتهای بزرگ و فعال وجود دارد؛ چراکه این سهمها بهشدت و توسط افراد زیادی بررسی میشوند. سهمهای کوچک حجم کمی از اخبار را به خود اختصاص میدهند و تحلیلگران کمتری صورتهای مالی آنها را مطالعه میکنند. چند نکتهی زیر را بهخاطر بسپارید:
سبک سرمایهگذاری خودتان را بشناسید: سرمایهگذاری در سهام شرکتهای کوچک ممکن است در صورت موفقیت، بازدهی بسزایی را در برابر شما قرار دهد؛ اما به ریسک این موضوع نیز توجه کنید. اگر شما در حال سرمایهگذاری در شرایط بازنشستگی هستید، بهتر است در شرکتهایی با اندازهی بزرگ یا صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله، اوراق قرضه با رتبۀ بالا، حسابهای بانکی یا صندوقهای سرمایهگذاری، سرمایهگذاری کنید.
سایر منابع را بررسی کنید: از خدمات کارگزارها یا سایر سرویسهای مستقل استفاده کنید و سهام را دنبال کنید. اگر چندین منبع توصیه خرید سهم را داشتند، سهم ارزش بررسی خواهد داشت.