تفاوت در بازارگردانی سهام از سوی سهامداران عمده یا شرکت‌های ناشر موجب شده است در ماه‌های اخیر بحث‌های فراوانی در خصوص عملکرد بازارگردان‌ها و نقش آن‌ها در نقدشوندگی و نوسان‌پذیری مطرح شود. معاون سرمایه‌گذاری و توسعه بازار شرکت تأمین سرمایه امید، با بیان این مطلب به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: فعالیت بازارگردانی به مانند سایر کسب و کارهای پایدار، باید دارای توجیه اقتصادی باشد. الزام ناشران یا سهامداران عمده آن‌ها برای به کارگیری بازارگردان در تابلوی معاملات باید مدل تجاری سود‌آور داشته باشد و گرنه نمی‌تواند در بلندمدت به فعالیت خود ادامه دهد.
احسان عسکری افزود: مزیت‌های بازارگردانی به خصوص در کاهش نوسانات ناشی از هیجانات سرمایه‌گذاری و افزایش نقدشوندگی بر کسی پوشیده نیست، ولی باید در خصوص تأمین منابع مالی موردنیاز عملیات بازارگردانی برای ناشران یا سهامداران عمده آن‌ها نیز دنبال راه حل بود.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: برخی بازارگردانان به دلیل دسترسی مناسب به منابع مالی لازم برای عملیات بازارگردانی، عملکرد مناسبی از خود نشان می‌دهند، ولی برخی دیگر با محدودیت منابع مالی روبرو هستند. به گفته عسکری، در یک سال گذشته، نسبت قیمت به درآمد بازار تقریباً ۴ برابر رشد کرده است و قیمت سهام بسیاری از شرکت‌های پذیرفته شده از ارزش ذاتی خود فاصله گرفته‌اند. وی ادامه داد: سهامداران عمده این شرکت‌ها به دلایل مختلف، از جمله محدودیت در عرضه سهام به دلیل ترکیب سهامداری، عدم آشنایی کافی نسبت به بازار سرمایه و عدم عرضه سهام در قیمت‌های بالاتر از ارزش ذاتی و.... از فرصت عرضه سهام در بازار استفاده نکرده‌اند، ولی در حال حاضر (به دلیل عرضه سهام در بورس ) می‌بایست نسبت به تأمین مالی بازار گردان اقدام کنند.
عسکری با بیان اینکه شرکت‌های ناشر نیز به دلایلی امکان تزریق منابع کافی برای انجام عملیات بازارگردانی را در اختیار ندارند، خاطرنشان کرد: لذا زمانی که این ناشران ملزم می‌شوند بازارگردان دارای مجوز معرفی کنند، باید از روش‌های مختلف نسبت به تأمین منابع مالی اقدام کنند و استقراض برای شرکت‌هایی که منابع مالی مازاد در اختیار ندارند، تنها راه حل ممکن است.
معاون سرمایه‌گذاری و توسعه بازار شرکت تأمین سرمایه امید، در عین حال افزود: استقراض از هر طریق نمی‌تواند در بلندمدت به فعالیت بازارگردانی توجیه اقتصادی دهد، زیرا در زمانی که بازار روند کاهشی در پیش دارد و نسبت قیمت به درآمد در حال کاهش است، هر میزان تزریق نقدینگی برای بازارگردانی صرفاً منجر به زیان می‌شود. بنابراین اگر امکان فروش سهام در بازار برای بازارگردان به هر دلیلی فراهم نشود، چگونه بازارگردان می‌تواند در بلندمدت دوام بیاورد.
عسکری توضیح داد: همهٔ فعالان بازار نسبت به عرضهٔ آبشاری بازارگردانان در روزهای مثبت انتقاد به جا و درست وارد می‌کنند، ولی این موضوع را باید در نظر داشت که در روزهای منفی، بازارگردانان بیش از تعهدات روزانه خود اقدام به خرید می‌کنند که بخش عمده‌ای از منابع آن از محل اعتبار کوتاه‌مدت تأمین شده است و لذا باید از محل فروش نسبت به تسویه اعتبار اقدام کنند. این کارشناس بازار سرمایه پیشنهاد کرد برای مدیریت ریسک بازارگردانان در بازار، راه حل مناسب برای تأمین مالی بازارگردانان فراهم شود تا هم هزینه کمتری به ناشران یا سهامداران عمده آن‌ها وارد کند و هم امکان نگهداری موجودی سهام نزد بازارگردان را برای دوره طولانی‌تر فراهم کند.
به گفته عسکری، ایجاد خط اعتباری مشخص از محل کارمزد معاملات بازار اوراق بهادار برای تخصیص آن به بازار گردانان، ایجاد معافیت‌های کارمزدی (که به نحو مناسب در بازار سرمایه مقرر شده است)، ارائه پاداش مالی به بازارگردان ها، تسهیل استفاده از معاملات الگوریتمی و افزایش رقابت میان بازارگردانان می‌تواند علاوه بر تحقق اهداف بازارگردانی، توجیه اقتصادی برای این کسب و کار فراهم کند. وی افزود: توصیه می‌شود، در زمان پذیرش ناشران در بورس‌ها، بازارگردان مناسب از سوی ناشر تعریف شود و حجم سهام کافی برای عرضه در روزهای پس از عرضه عمومی اولیه در اختیار ایشان قرار گیرد تا با روش برنامه‌ریزی شده آن منابع مالی لازم برای بازارگردانی در روزهای منفی فراهم شود.
وی همچنین پیشنهاد کرد سازمان بورس و اوراق بهادار و بورس‌ها برای ارائه دسترسی مستقیم بازارگردانان به هسته معاملات نهایت همکاری را داشته باشند و این موضوع به صورت ابلاغیه مصوب اعلام شود تا در این خصوص همکاری کافی صورت گیرد.
عسکری در پایان افزود: برای قانونمند کردن عملیات بازارگردانی و الزام بازارگردانان به ایفای تعهدات و جلوگیری از رفتارهای معاملاتی نامناسب هم پیشنهاد می‌شود، تخفیف کارمزدی بازارگردانان، منوط به رعایت تمامی ضوابط و شرایط دستورالعمل بازارگردانی باشد تا همواره شاهد رفتارهای قانونمند از سوی این بازیگران بازار باشیم.
