پیش‌تر گفته شد شرط اساسی برای سرمایه‌گذاری موفق در بورس، این است که قبل از تصمیم‌گیری برای خرید و فروش سهام شرکت‌ها، همۀ اطلاعات و عوامل مؤثر بر قیمت سهام به دقت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد و پس از خرید سهام نیز به صورت مستمر، این عوامل ارزیابی شده و در صورت بروز تغییر در هریک از عوامل مؤثر بر ارزش سهم، تصمیم مناسب اتخاذ شده و سبد سهام براساس شرایط جدید به‌روز شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری، این فرصت را برای برخی افراد که تخصص کافی برای تحلیل اطلاعات مؤثر بر قیمت سهام را نداشته و یا علی‌رغم داشتن تخصص، این فرصت را ندارند که همواره در حال ارزیابی وضعیت سهام خود در بورس و خرید و فروش در این بازار باشند فراهم کرده تا از مزایای سرمایه‌گذاری در بورس بهره‌‍مند شوند.

پیش از معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، لازم است دو روش اصلی برای سرمایه‌گذاری معرفی شود:

الف. سرمایه‌گذاری مستقیم  

در سرمایه‌گذاری مستقیم، سرمایه‌گذار پول خود را مستقیماً سرمایه‌گذاری می‌کند. به طور مثال، فرد به کارگزار بورس مراجعه کرده و سهام یا اوراق اجاره خریداری می‌کند. در این حالت وی به صورت مستقیم و بدون واسطه سرمایه‌گذاری کرده است.

ب. سرمایه‌گذاری غیر‌مستقیم

 در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، سرمایه‌گذار از طریق یک واسطه، که از نظر او توانایی و صلاحیت لازم برای سرمایه‌گذاری را دارد، اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند.

سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز سرمایه‌گذاری غیرمستقیم محسوب می‌شود. در این روش، سرمایه‌گذار به جای آنکه شخصاً اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار در بورس نماید، پول خود را در اختیار صندوق سرمایه‌گذاری قرار می‌دهد تا متخصصان صندوق، اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند. برای این کار، کافی است سرمایه‌گذار به یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مراجعه کرده و سهام آن صندوق را که اصطلاحاً «واحد سرمایه‌گذاری» نام دارد، خریداری نماید. با خرید واحد سرمایه‌گذاری توسط سرمایه‌گذار، پول در اختیار صندوق سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد و سپس مدیران و کارشناسان صندوق که افراد متخصص و مورد اعتماد بورس هستند، اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس می‌نمایند.

طبیعتاً افرادی که واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها را خریداری می‌کنند نیز همانند سهامداران یک شرکت، به نسبت سرمایۀ خود، مالک دارایی‌های صندوق هستند، بنابراین هر اندازه صندوق، سرمایه‌گذاری مناسب‌تری داشته باشد و بازده بیشتری به دست آورد، ارزش واحدهای سرمایه‌گذاری آن نیز بیشتر شده و سود بیشتری نصیب سرمایه‌گذاران خواهد شد.

همچنین با توجه به اینکه ادارۀ این صندوق‌ها توسط افراد متخصص صورت می‌گیرد، بنابراین احتمال موفقیت سرمایه‌گذاری از طریق این صندوق‌ها در مقایسه با سرمایه‌گذاری مستقیم، به ویژه برای افراد غیرحرفه‌ای بیشتر است و به همین علت است که مسئولان بورس، اغلب به مردم توصیه می‌کنند از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد بورس شوند. مزایای سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری عبارت‌اند از:

1. استفاده از خدمات کارشناسان: سرمایه‌گذاری موفق در بورس بدون تجربه و دانش لازم ممکن نیست. تنها کسانی می‌توانند در این بازار موفق باشند که علاوه بر دانش و تجربه به طور مرتب مسائل بازار و اطلاعات لازم برای معاملات را پیگیری نمایند. کسانی که در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، در حقیقت سرمایۀ خود را به افراد متخصص در بورس می‌سپارند و از این طریق ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش می‌دهند.
2. تنوع بخشی به سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک: کسانی که از طریق صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، هرچند ظاهراً واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها را خریداری کرده‌اند، اما در حقیقت مالک سبدی متنوع از اوراق بهادار شده‌اند، چون صندوق‌ها، با وجوه حاصل از فروش واحدهای سرمایه‌گذاری، مجموعه‌ای متنوع از اوراق بهادار، اعم از سهام و یا اوراق مشارکت را خریداری می‌کنند و به این ترتیب، خریدار واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق در واقع، دارای سبد متنوعی از اوراق بهادار بوده و ریسک کمتری متحمل خواهد شد.
3. قابلیت نقدشوندگی بالا: افرادی که در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند در صورت نیاز به تمام و یا بخشی از سرمایۀ خود می‌توانند به دفاتر صندوق‌ها و یا شعبه‌های آنها مراجعه کرده و فرم تقاضای واگذاری یا اصطلاحاً ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری خود را تکمیل کنند.
4. صرفه‌جویی در مقیاس و کاهش هزینۀ معاملات: صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای آنکه بازده مناسبی برای سرمایه‌گذاران خود به‌دست آورند، به صورت مستمر در حال بررسی و تحقیق پیرامون شرایط بازار هستند و اغلب، کارشناسانی را به این منظور اختصاص داده‌اند. این در حالی است که اگر یک سرمایه‌گذار بخواهد شخصاً از خدمات مشاوران و متخصصان بورس استفاده کند، باید هزینۀ قابل توجهی را پرداخت نماید. همچنین اگرچه حجم خرید و فروش اوراق بهادار در یک صندوق بسیار زیاد است، اما هزینۀ انجام معاملات بین تمامی دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری آن صندوق تقسیم می‌شود و در نتیجه، سهم هریک از سرمایه‌گذاران از این هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
5. امکان انتخاب آسان: وجود تعداد زیاد و متنوعی از صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این فرصت را می‌دهد که صندوق موردنظر خود را به آسانی انتخاب کنند.

لازم به ذکر است در حال حاضر، بیش از 2۰۰ صندوق سرمایه‌گذاری در بورس ایران فعالیت می‌کنند که می‌توان فهرست و نشانی این صندوق‌ها را از طریق پایگاه اینترنتی سازمان بورس و اوراق بهادار به نشانی www.seo.ir مشاهده کرد. با مراجعه به پایگاه اینترنتی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی www.tsetmc.com، بخش صندوق‌ها، ارزش روز واحدهای سرمایه‌گذاری هریک از صندوق‌های فعال در بورس را قابل مشاهده است. همچنین با مراجعه به نشانی www.fipiran.com، بخش صندوق‌ها، می‌توان بازدهی و سایر اطلاعات مرتبط به هر صندوق را مشاهده کرد.