نیازهای مختلف انسان، سبب شده است که افراد، مکانهایی را تحت عنوان بازار ایجاد کنند. بازار، مکانی عمومی است که در آن خریداران و فروشندگان، معاملات خود را مستقیمأ یا از طریق واسطهها انجام میدهند. در مطالب قبلی، عنوان کردیم که بورس نیز یک بازار است؛ اما یک بازار پیشرفته که شبکههای ارتباطی گستردهای داشته و با بازارهای سنتی که میشناسیم تفاوتهای زیادی دارد.
در بازارهای مختلف داراییهای متفاوتی معامله میشود. اما در یک طبقهبندی کلی، داراییها به دو دستۀ عمدۀ دارایی مالی و دارایی واقعی تقسیم میشوند. منظور از داراییهای واقعی، همان طور که از نام آن پیداست، داراییهای فیزیکی، همچون املاک، ماشین، لوازم منزل، طلا و جواهرات هستند.
داراییهای مالی یا کاغذی، داراییهایی هستند که ارزش آنها به پشتوانۀ یک دارایی دیگر تعیین میشود. به عنوان نمونه، سهامدار شرکت به نسبت سهام خود در منافع و داراییهای شرکت سهیم میشود؛ یا دارندۀ اوراق مشارکت به واسطه مشارکت در پروژهای که اوراق مذکور برای تأمین مالی آن منتشر شده، سود به دست میآورد.
بورس به عنوان یک بازار، محلی است که انواع داراییهای مالی و واقعی در آن معامله میشود. بورس اوراق بهادار، محل معاملۀ داراییهای مالی و بورس کالا، محل خرید و فروش داراییهای مبتنی بر اموال فیزیکی است. نوع دیگری از بورس با نام بورس ارز نیز وجود دارد که در آن، پول رایج کشورها مبادله میشود.
با توجه به اینکه در حال حاضر، میلیونها کد بورسی فعال در کشور وجود دارد و همچنین با در نظر گرفتن فراگیر بودن معاملات در بورس اوراق بهادار نسبت به سایر بورسها، در مطالب بعدی به طور مفصلتر به توضیح مباحث مربوط به این بازار خواهیم پرداخت.